ผศ.ดร.ษัษฐรัมย์ ธรรมบุษดี อาจารย์วิทยาลัยสหวิทยาการ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (มธ.) เขียนบทความ “รัฐสวัสดิการถ้วนหน้าจะคืนความเป็นมนุษย์ให้เรา” เผยแพร่ผ่านเฟซบุ๊คส่วนตัว “Sustarum Thammaboosadee” เมื่อคืนวันที่ 1 ก.ค. 2562 บอกเล่าเรื่องราวที่ตนต้องเซ็นรับรองการผ่อนผันชำระค่าเล่าเรียนให้กับนักศึกษาโดยเฉพาะระยะหลังๆ เนื่องจากหลายครอบครัวในเวลาปกติอาจมีรายได้มากพอสมควรแต่เมื่อเศรษฐกิจฝืดเคืองก็อาจประสบภาวะลำบาก พร้อมกับตั้งคำถามว่าเหตุใดการศึกษาจึงไม่เป็นรัฐสวัสดิการถ้วนหน้า ดังนี้
“ปีการศึกษานี้ ผมเซ็นผ่อนผันค่าเทอมมากที่สุด นับแต่สอนมหาวิทยาลัยมา เหตุผลหลักคือปัญหาทางเศรษฐกิจ ซึ่งจำนวนมากคุณสมบัติไม่สามารถกู้ กยศ.ได้ เช่นพ่อแม่มีรายได้ มีทรัพย์สิน ปกติอาจมีรายรับหลายหมื่น แต่เศรษฐกิจแย่สะสม ก็ไม่สามารถจ่ายค่าเทอมได้ จะขอรับทุนสงเคราะห์อะไรก็ไม่ได้ อันนี้สะท้อนปัญหา ระบบพิสูจน์ความจน ของสิทธิรับเงินกู้ของประเทศเรา”
“ทีนี้สิ่งที่ผมสังเกตคือคนรุ่นใหม่ -หมายถึง คนอายุน้อยกว่า 22 ปีลงมา พวกเขาไม่ได้อินกับคำใหญ่ๆ เรื่องประชาธิปไตย อำนาจนิยม เพลงฝ่ายซ้าย พวกเขาสัมผัสลึกๆว่ามันคือเรื่องของชนชั้นนำที่มี ‘เงิน’ และ ‘เวลาว่าง’ ที่จะฝัน แต่ทุกครั้งที่คุยเรื่องรัฐสวัสดิการถ้วนหน้า ถึงโลกที่เด็กทุกคนเกิดมาไม่มีหนี้ พ่อแม่ไม่ต้องกู้นอกระบบมาเป็นค่านม ได้เลือกเรียนโดยไม่กังวลเรื่องค่าใช้จ่ายและเงินเดือนในอนาคต พ่อแม่ที่แก่ มีเงินบำนาญเลี้ยงดูไม่รอคอยจากลูกหลาน เจ็บป่วยเสมอภาครักษาหายได้ไม่วัดกันที่เงินในกระเป๋า พวกเขาดูจริงจังกับมันและกระหายใคร่รู้”
“ผมนึกถึงบทสนทนาของแม่ผมเมื่อไปหาหมอ คนไข้บอกว่า ‘คุณหมอใจดีมาก คุณหมอคือเทวดาของคนไข้’ หมอวัยกลางคนตอบกลับว่า ‘วันนี้หมอรักษา หมอก็เป็นเทวดา ถ้าหมอคิดเงินหมอก็เป็นหมาของคนไข้ โครงการสามสิบบาทนี้ไม่ใช่แค่ดีต่อคนไข้มันช่วยให้หมอยังเป็นคน ไม่เป็นหมา’ หมอพูดพร้อมหัวเราะ ส่วนที่น่าเศร้าเมื่อการศึกษากลายเป็นสินค้าแบบนี้ อาจารย์ก็ไม่ต่างจากหมาล่าเนื้อ เป็นน้ำมนต์พรมให้ทุนนิยมดูศักดิ์สิทธิ์ แต่คุณค่าและความสัมพันธ์ที่เรายึดถือ ก็ล้วนระเหยกลายเป็นไอ ไม่เหลืออะไร นอกจากเม็ดเงิน”
“รัฐสวัสดิการไม่ใช่แค่ดีต่อหลักการด้านสิทธิมนุษยชนเท่านั้น มันยังช่วยให้เราสัมพันธ์กันแบบมนุษย์ด้วย ที่ระบบทุนนิยมมันบั่นเซาะให้หายไป”